มารู้จักมะแขว่น สมุนไพรล้านนา ที่มาไกลจากประวัติศาสตร์สู่ตำรับอาหารชาววัง วันนี้เราจะไปสำรวจความลับของมันกัน!
เมื่อพูดถึงสมุนไพรล้านนา หลายคนอาจนึกถึงมะแขว่น การปรุงอาหารที่มีอายุยาวนานและสามารถพบได้ในทุกครัวเรือน แต่ทว่าประวัติศาสตร์ของมะแขว่นนั้นมีอายุมากกว่าที่เราคิดในวันนี้ มะแขว่นไม่ได้เป็นเพียงแค่เครื่องปรุงที่ให้รสชาติ แต่ยังมีความสำคัญในแง่ของการแพทย์พื้นบ้าน ซึ่งนำมาใช้ในตำรับยาเพื่อรักษาโรคในสมัยก่อนอีกด้วย
มะแขว่น เป็นสมุนไพรที่มีลักษณะเป็นไม้ยืนต้น และมีรากที่มีรสขม ในอดีตชาวล้านนามักจะนำมะแขว่นมาใช้ในรูปแบบของสมุนไพรเสริมอาหาร เพื่อขับลมและบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติในการช่วยต้านทานความเจ็บปวด อาจถือได้ว่าเป็นสมุนไพรที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง ซึ่งไม่ได้เป็นที่รู้จักแพร่หลายมากนักในปัจจุบัน
ไม่เพียงเท่านั้น มะแขว่นยังมีบทบาทสำคัญในชนบทของศิลปะการทำอาหาร โดยเฉพาะในตำรับอาหารของชาววังที่ใช้สมุนไพรนี้ในการปรุงรสให้กับอาหารชั้นเลิศ นับตั้งแต่สมัยที่ชาวบ้านทำอาหารถวายพระสนม การใช้มะแขว่นถือเป็นเหมือนไพ่เด็ดในมือของพระสนมที่ช่วยให้สามารถรักษาสุขภาพและความงามของตัวเองได้ในเวลาเดียวกัน
ในยุคปัจจุบัน มะแขว่นได้กลายเป็นที่นิยมอีกครั้งในตลาดอาหารสุขภาพ หลายร้านอาหารได้มีการนำมะแขว่นมาปรุงรสในอาหารไทยแนวใหม่ เช่น ยำมะแขว่น หรือแกงใส่มะแขว่น ที่ไม่เพียงแต่ทำให้รสชาติเด่นชัด ยังทำให้เราสามารถเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมไทยที่น่าภาคภูมิใจด้วย
เปิดประวัติศาสตร์ "มะแขว่น" สมุนไพรล้านนา สู่อาหารตำรับชาววัง ก่อนมาเป็นอาวุธลับพระสนมใน "แม่หยัว"